معرفی آداب و رسوم شهرستان دورود

اقوام و طوایف ایرانی در حالی که دارای وحدت، انسجام و یکپارچگی هستند از آداب و رسوم مختلفی برخوردارند. هر کدام از این اقوام دارای ویژگی های خاصی هستند که وجه تمایز آن ها از یکدیگر و هویت آنها است. 

قوم لر یکی از اقوام اصیل از گنجینه فرهنگ ایرانی است که مردم آن از نظر گویش و شرایط جغرافیایی در مناطق مختلف دارای خصوصیات فرهنگی متفاوتی هستند. لرستان یکی از قدیمی ترین پایگاه های زیستی در جهان است که از عصر پارینه سنگی تا دوره نوسنگی دارای آثارهای باستانی می باشد.

شهر سرسبز دورود در 46 کیلومتری خرم آباد و شرق استان لرستان قرار دارد و دارای آداب و رسومی است که معمولا با سنت های تمام شهرهای استان لرستان مشترک است، برخی از این آداب و رسوم عبارتند از:

مراسم عزاداری شهدای کربلا

در شهرستان دورود، مراسم سوگواری واقعه کربلا متنوع و بسیار گسترده است، یکی از مراسم شاخص در دهه اول محرم، آئین سقاخانه است که در آن برخی از خانواده ها با پارچه های سیاه، چراغ و تصاویر مذهبی منزل خود را آذین می بندند و هنگام شب، با روشن کردن چراغها در منزل خود را به روی مهمانان باز کرده و مراسم عزاداری را برپا می کنند.

تعزیه خوانی از دیگر مراسم های دورود در ایام محرم است که قدمت آن بیش از 200 سال می باشد.

ساز سرنا یکی از رسوم دیگر دورود است که در مراسم سوگواری یا عروسی نواخته می شود.

آخرین پنجشنبه سال

آخرین پنجشنبه سال در میان مردوم دورود و لرستان بسیار اهمیت دارد. در این روز مردن بر سر مزار عزیزان خود می روند و با چیدن سفره هفت سین، خیرات کردن میوه، حلوا؛ خرما و قرائت قرآن یاد آنها را گرامی می دارند.

مردم این شهر پس از ترک قبرستان به دیدار افرادی می روند که به تازگی یکی از عزیزان خود را از دست داده است، آنها با خواندن فاتحه برای فرد مذکور طلب آمرزش می کنند. همچنین با خود لباس و یا پارچه ای روشن می برند تا رخت عزای میزبان را تغییر دهند.

آداب و روسوم عید نوروز

در استان لرستان چند جشن باستانی مانند جشن نوروز برگزار می شود. مردم دورود و دیگر شهرهای استان لرستان از اولین روزهای اسفند ماه برای جشن نوروز خود را آماده می کنند . آنها با نقاشی دیوارها درب خانه و یا دیوارهای منزل، تهیه لباس نو و آماده کردن سفره هفت سین به استقبال سال نو می روند. برخی از رسوم مردم در استان لرستان جمعه آخر سال، سبزه نوروز،سفره هفت سین، اَلَفه، چهارشنبه سوری، برات، دید و بازدید در ایام نوروز، نوعید و سیزده به در می باشد.

سنت گردیله

یکی از مراسم های سنتی و اصیل قوم لر، گردیله نام دارد که در اوایل اسفندماه یا نیمه دوماین ماه آغاز می شود. گردیله به  و تمیز کردن منزل از گرد و غبار گفته می شود. مردم با گذاشتن آینه و قرآن و آب درخانه به استقبال این سنت و رسوم کهن میروند و شستشوی لوازم خانه و گردگیری، تمیز کردن حیاط و زیرزمین های قدیمی این سنت دیرینه را به جای می آورند. مردم لرستان برای شب عید قرمه سبزی و یا کباب های محلی مانند “گله بریژ” طبخ می کنند و مردم در قدیم با ذبح کرن یک گوسفند تدارک کباب گله بژ را می دیدند.

مراسم ازدواج

مردم دورود و شهرهای دیگر در استان لرستان در قدیم برای مراسم ازدواج جوانان ساز و دهل و کمان چه و ضرب را تا هفت شبانه روز می نواختند. مردها با دستمال رقص های دوپا ، سه پا و شونه شکی انجام می دادند. با گذشت زمان این مراسم به یک شب کاهش پیدا کرده است. داماد روز قبل از عروسی با چند راس گوسفند که دور گردن آنها پارچه های رنگی بسته شده بود و برنج، چای و قند به همراه گروهی از نوازندگان به منزل عروس می رود. سپس در صبح روز عروسی دست پدر زن خود را به نشانه احترام می بوسد. از سوی دیگر خانواده عروس صبحانه فردای عروسی و تدارک غذا تا 3 روز بعد از جشن عروسی را بر عهده دارد.

خانواده عروس روز بعد از جشن سینی بزرگی حاوی کله قند، شاخ نبات، لباس و مقداری پول به منزل خانواده داماد می برد و داماد نیز به فردی که سینی به دست دارد هدیه می دهد.

شب یلدا (شُو چِله)

مردم شهر دورود و شهرهای دیگر استان لرستان مراسم خاصی برای شب یلدا برگزار می کنند. آنها برای شب یلدا غذاهایی مانند کباب بوقلمون و گوسفند، سبزی پلو با ماهی و خورش سبزی تدارک می بینند.

آجیل مخصوص این شب، « گَنم شیر » نام دارد. این آجیل از گندمی تهیه می شود از قبل در شیر، زردچوبه و نمک خیسانده شده است، سپس روی حرارت تفت داده می شود و با مغز گردو، پسته، کنجد، شاه دانه و کشمش مخلوط می گردد. همه خانواده ها در شب چله به منزل بزرگان خود می روند و به خواندن دیوان حافظ و تفأل به آن، خواندن فال « چِل سِرو » و شاهنامه می پردازند. علوه بر این یکی دیگر از سنت های مردم دورود شاهنامه خوانی است که نه تنها در شب یلدا بلکه در طول سال اجرا می شود.